ఊరిచివర – కవిత్వదేహం

నేను అఫ్సర్ గారి అభిమానిని కాను మొర్రో అని డిక్లరేషన్ ఇచ్చి ఈ వాఖ్య మొదలెట్టక్కరలేదనుకుంటాను.

కవినో కవిత్వాన్నో చట్రాలలో బిగించి చూడటం అనవసరమేమో
కవిత్వం జీవితపు భిన్న పార్శ్వాలను, దానిలోని బహుళ వైవిద్యాలను ప్రతిబింబించటం సాహిత్యానికి మంచిదే కదా.
ఊరిచివర సంకలనం నాకు పఠనానందాన్ని కలిగించింది. అందరికీ అలానే జరిగుంటుందని నేను అనుకోను.

అదే విధంగా ఆ పుస్తకం చదివిన కొందరికి నచ్చనంత మాత్రానా అందరికీ అలానే జరిగే ఉంటుందని భావించటం ఎంతవరకూ సమంజసం. ఇది ఎవరికి వారు వేసుకోవాల్సిన ప్రశ్న

నాకైతే ఈ పుస్తకంలో బహుముఖాలతో జీవితం దర్శనమిచ్చింది. ఇదే పుస్తకాన్ని చదివిన నా కొంతమంది మిత్రులను విచారించగా, ఇక్కడ కొంతమంది వెలిబుచ్చినంత వ్యతిరేకతనేమీ వెలిబుచ్చలేదు.

ఇక భూషణ్ గారి గురించి
ఓ పెద్ద మాస్టారు తన వద్దకు సందేహనివృత్తి కోసం వచ్చిన కుర్రాడితో “ఒరే య్ అబ్బాయ్ నువ్వు పలానా పదానికి అర్థం ఏమిటని నన్ను అడగకూడదురా అది నాస్థాయి కాదు, మాస్టారు మాస్టారూ పలానా పదానికి అర్థం ఇదని చెప్పేసాను దాన్ని అందరూ తప్పు అంటున్నారు ఇప్పుడు నేను ఎలా సమర్థించుకోవాలో చెప్పండి సారూ- అని అడగాలిరా – అదీ నా స్థాయి” అన్నాడట

అలాగ భూషణ్ గారు పై పుస్తకాన్ని సమర్థిస్తూ కూడా రాయగల పండితులు. ఆయనకు చెప్పగలిగేదేముంటుంది?

కానీ ఈ వ్యాసం మొత్తం మీద కొన్ని వాక్యాల వద్ద నా కళ్ళు పదేపదే నిలిచిపోయాయి, చూపులు చాలాసేపు ముందుకూ వెనుకకు తారాడాయి. అవి ఇవి

” కవిని, కవిత్వాన్ని శాసించాలనుకోవడం మీ హ్రస్వదృష్టిని సూచిస్తుంది. ముందు మీ చూపులను, హృదయాన్ని విశాలం చేసి నిసర్గ సౌందర్యాన్ని ఆస్వాదించ ప్రయత్నించండి. ”

భవదీయుడు
బొల్లోజు బాబా

ఎవరినైనా తెలుగులో కవిత్వమెలా ఉందని కాజువల్‌గా అడిగామనుకోండి. “అబ్బే ఎక్కడండీ, వాదాలు రొష్టుతో నిండుతున్నాయి పత్రికలు. మంచి కవితలు రాసేవారేరీ” అని పెదవి విరిచేవారే. ఉదాహరణకి : ఇక్కడ వ్యక్తమైన అభిప్రాయాల్లో వాక్యం : “మనసు పెట్టి వ్రాసే కవులు లేని కాలంలో కండగల వాక్యం ఒక్కటి దొరికినా చాలునన్నది నావంటి చాతక పాఠకుల కోరిక. ”
మీకిష్టమైన కవులెవరని అడగండి. శ్రీ శ్రీ, తిలక్, ఇస్మాయిల్, అజంతా, బైరాగి ఇలా ఎప్పుడో రాసిన కవులపేర్లు చెబుతారు. ఇలా వాదానికి దిగితే తప్ప ఆ లిస్టులో సమకాలీనులుండరు. అదే ఏదైనా ఒక కవి పుస్తకాన్నిచ్చి సమీక్ష చేయమనండి ఏవో రేండు మంచి కవితలు ఉదహరించి భేష్ భేష్ అనే మొహమాటపు సమీక్షలే ఎక్కువ. ఉదాహరణలకోసం ఎక్కడో వెతకఖ్ఖర్లేదు పుస్తకం, ఈమాట, పొద్దులో కవిత్వ సమీక్షలు తిరగేస్తే సరి.
మంచి కవిత్వ పుస్తకమంటే ఏమిటి? బోలెడన్ని అకవితల మధ్య నాలుగైదు మంచి కవితలుంటే చాలా? పాఠకులు వెతుక్కొని ““యదృచ్ఛా లాభ సంతృప్తం”” అనుకోవడమేనా? మరి అలాంటి కవిత్వాన్ని విమర్శకులేమనాలి?

అఫ్సర్ గారు ఈమాటలో ప్రచురించిన కొన్ని కవితలు నచ్చీ, ఊరిచివర పుస్తకానికి నెట్లో వచ్చిన సమీక్షలు చూసి ఉత్సాహంగ కొన్నవాళ్ళలో నేనూ ఒకణ్ణి. ఎవరేమైనా అనుకోండి నాకైతే నాలుగైదు కవితలు మినహా ఈ పుస్తకం నచ్చలేదు. ఊరికే నా డబ్బులు దండగయ్యాయనుకున్నానంతే. కేసీ.ఆర్ ఎవర్నో ఏమో అన్నాడని ఒక కవితా? ఇంకా తెలంగాణ మీద ఒక దీర్ఘకవితో/కథో/కావ్యమో ఉంది దాంట్లో. ఎవరైనా ఈ వీరాభిమానులు అది ఎందుకు మంచి కవితో? నాలుగో సంకలనం వేస్తున్న కవి స్థాయికి ఏ రీతిలో సరితూగిందో విశ్లేషిస్తే సంతోషించే వాళ్ళలో నేను మొదటివాణ్ణవుతాను. నా ఉద్దేశ్యంలో ఆ కవిత బదులు కే.సీ.ఆర్ కు సమాధానంగా ఒక వ్యాసం రాస్తే బోలెడంత మంది చదువుకునే యోగ్యంగా ఉండేది కవి బాధేంటో అర్థమయ్యేది.
ఈ పుస్తకంలో నాకు నచ్చని మరో విషయం. ఇంజ్యూర్‌డ్ బాట్స్‌మన్ తో హెల్ప్ రన్నర్ ని పంపించినట్టు కవిత చివర్లో ఫుట్నోట్స్ ఇవ్వడం. ఇది సో అండ్ సో కవిత. ఇది దీనివల్ల రాసుకున్న కవిత..ఇది దాని తర్వాత రాసుకున్న కవిత అంటూ…
(ఊరిచివర పుస్తకాన్ని కనీసం ఒకసారైనా తిరగేయకుండా అభిప్రాయాల్లో ఒకటీ రెండు లైన్లు కోట్ చేస్తూ రచ్చ చేసే ఇంటర్నెట్ సిద్దాంతులు దీనికి మాత్రం సమాధానమివ్వకండి. ప్లీజ్.)

“ఇలా రాసినందుకు నేనేదో అఫ్సర్ గారి అభిమానిని అనుకోకండి. అతని “ఊరిచివర” నేను చదవలేదు. మీరు ఉటంకించిన కొయ్యకన్ను కవిత మాత్రం అద్భుతంగా ఉంది(అందులో మీక్కావల్సిన లయ లేకపోయినా).”

భేష్ , చర్చలో పాల్గొనడానికి , సమీక్షను విమర్శించడానికి ,కనీసార్హత పుస్తకాన్ని చదివి ఉండటం. పుస్తకం చదవని వారికి విమర్శలోని లోటు పాట్లు ఎలా తెలుస్తాయో నా ఊహకందని విషయం. దీన్ని బట్టి చూస్తే, భూషణ్ గారన్నట్లు, అఫ్సర్ పట్ల వీరిలో నాకు గుడ్డి అభిమానమే కనిపిస్తుంది కానీ మరొహటి కాదు.ఆ గుడ్డి అభిమానమే వీరిచే పేరడీలు రాయిస్తొందా? గారడీలు చేయిస్తోందా, సరె ఇది మానసిక శాస్త్రవేత్తలకు వదిలేసినా, సాధారణంగా ఇటు వంటి అభిమాన ప్రదర్శన నవతరంగం లాంటి సినిమా పత్రికల్లో చూడ వచ్చు. అక్కడ కూడ పేరడీలు ప్రముఖ పాటలకే కానీ చెత్త పాటలకు కాదు, పేరడీలు కట్టించే గుణం ఒక రకంగా కవిత్వానిదే, మీరేమంటారు నాగుల పల్లి గారు? “తెలుగు వీర లేవరా” కి కూడా దారుణమైన పేరడీ ఉంది కదా…

““ఎప్పుడోగాని ఏ ఒక్కటీ గుండెల్ని తాకదు” – అలా గుండెల్ని తాకిన వాటిని కూడా ఉదహరించాల్సింది. మీ గుండెల్ని తాకే ఆ మృదువైన పదచిత్రాలేమిటో మాక్కూడా కాస్త తెలిసేది. మీ వ్యాసానికి కాస్త ప్రామాణికత వచ్చుండేది.”

మీ అభిప్రాయం లో valid point ఉంది. కానీ , మీరు ఊరి చివర చదివి దాని మీద వచ్చిన విమర్శను ఒకటికి రెండు సార్లు పరిశీలించిన మీద మీ అభిప్రాయం రాసి వుంటే మీ రాతలకు ప్రామాణికత వచ్చి ఉండేది. పేరడీలు ,గారడీలుచూసిన మాబోటివారెవరైనా మీరెంచుకున్న దారి డొంక దారే అనాల్సుంటుంది. మీరు ఊరి చివర చదవనేలేదాయే, ఎంతసేపూ ఈవ్యాసానికి, ఊరి చివరి సంబంధం లేని భూషణ్ విమర్శ పుస్తకమూ, కవితలపైన చర్చ గా మారుస్తున్నారు? సత్తా ఉంటే మీరూ భూషణ్ కవిత్వం మీద గాని, “నేటి కాలపు కవిత్వం తీరు తెన్నులు” మీద కానీ సహేతుక విమర్శ పుస్తకం లోనే చేయవచ్చు..

గరికపాటి పవన్ కుమార్

“సంపాదకులుగా మీ బాధ్యత అప్రస్తుత ప్రసంగాలను అరికట్టడం, చర్చను పక్క దారి పట్టకుండా చేయడం.”

అన్నది చదివితే ఎందుకో “సమీక్షలో” ఇదే అప్రస్తుతంగా అనిపిస్తుంది.

“సత్తా ఉంటే నేను చేసిన వాదానికి ప్రతి వాదం చేయగలగాలి.”

సత్తా ఉంటే వాదం మోదంగా ప్రమోదంగా, కాదు, ఆమోదంగా మారుతుందేమో, మారకపోయినా ప్రతివాదం ఉండదేమో అనిపిస్తుంది.
=============
విధేయుడు
_శ్రీనివాస్

1. (విమర్శకు గురయిన కవి గారి అభిమానుల(?) ఆగడాలకు అంతు లేకుండా ఉంది. ఈమాటలో జయప్రభ శబ్ద కవిత్వం మీద చేసిన విమర్శకు ప్రతిగా సదరు కవయిత్రి అభిమానులు ఆమె కవిత్వాన్ని విమర్శించడానికి కవిగా నీ స్థాయి ఎంత ?? తరహాలో దాడికి దిగారు, ఇప్పుడు ఈ చర్చలో నా కవిత్వ ప్రస్తావన ,ఆ పై పేరడీలు రాసిన వారిలాగానే. ఇది చర్చను పక్క దారి పట్టించడం తప్ప మరొకటి కాదు.)

చర్చను పక్కదారి పట్టించటం ఏముంది. మీరు వ్రాసిన నేటికాలం కవిత్వం తీరుతెన్నులు పుస్తకంలో కవిత్వం ఎలా ఉండాలని చెప్పారో, ఆ కొలబద్ద ప్రకారం మీరు వ్రాసిన పై కవిత మాత్రం ఉందా అని ప్రశ్నిస్తే ఈ ఊకదంపుడు ఉపన్యాసాలేమిటి? ఇకపైగా, ఇది ఎదురు దాడా? అ ఆ లు నేర్చుకున్న పాపడు, తననో బడిపంతులుగా భావించుకొని బత్తెం దరువులు వేస్తున్నట్లుంది మీ వ్యాసం.

2. (సత్తా ఉంటే నేను చేసిన వాదానికి ప్రతి వాదం చేయగలగాలి. కవిగా నా స్థాయి నేను చేసే విమర్శను ప్రభావితం చేయరాదు. విమర్శకుడు కవి కానవసరం లేదు. కథలు రాయనవసరం లేదు.)

విమర్శకుడు కవి కానవసరం లేదు. కథలు రాయనవసరం లేదు. అన్నారు. అంటే, మీరు స్వతహాగా విమర్శకులు కాబట్టి, మీరు కవిత్వం పేరుతోనో, కథ పేరుతోనో ఏమి పేనినా దాని గురించి చర్చించ కూడదా?

ఆ మాటకొస్తే, మీ పై కవితలో వచనం తప్ప, కవిత్వం ఎక్కడైనా ఉందా? ముదురు నీలపు ఆకాశంలోను, వెదురుపొదల గలగలలోను, కదిలే లాంతరు నీడలలోనూ ఏమాత్రమైన కొత్తదనం కనిపిస్తున్నదా?

మీ కవితను విమర్శిస్తున్నది, మీరు అఫ్సర్ గారిని విమర్సించారనో, ఆయనకు నేనో అభిమానిని అనో కాదు. కవిత్వం ఎలా ఉండాలో కొత్త కవులకు సూచనలు చేసే మీరే ఇలాంటి చెత్త కవితలు వ్రాయటం ఒక ఎత్తైతే, ఆ చేత్తోనే మరొకరు వ్రాసిన దానిని ఎద్దేవా చేయటం మరో ఎత్తు. ఇకా ఒకరి సత్తాల గురించి భేషజాలెందుకులేండి.

నమస్తే.

@పుస్తకం.నెట్:
ఈ సందర్భంలో సంపాదకులకు ఒక సూచన చేయ దలచుకొన్నాను.
చర్చను పక్క దారి పట్టించే రాతలను ప్రచురించి మరింత ‘ చెత్త పోయడానికి ‘
ఆస్కారం కల్పించ వద్దు. ఈ రోజు మీరు తీసుకునే నిర్ణయం భవిష్యత్తులో ఒక
మంచి సంప్రదాయంగా రూపొందుతుంది. మనం విభేదించే తీరు మన సభ్యతను
తెలుపుతుంది.
విమర్శకు గురయిన కవి గారి అభిమానుల(?) ఆగడాలకు అంతు లేకుండా ఉంది. ఈమాటలో జయప్రభ శబ్ద కవిత్వం మీద చేసిన విమర్శకు ప్రతిగా సదరు కవయిత్రి అభిమానులు ఆమె కవిత్వాన్ని విమర్శించడానికి కవిగా నీ స్థాయి ఎంత ?? తరహాలో దాడికి దిగారు, ఇప్పుడు ఈ చర్చలో నా కవిత్వ ప్రస్తావన ,ఆ పై పేరడీలు రాసిన వారిలాగానే. ఇది చర్చను పక్క దారి పట్టించడం తప్ప మరొకటి కాదు.సత్తా ఉంటే నేను చేసిన వాదానికి ప్రతి వాదం చేయగలగాలి. కవిగా నా స్థాయి నేను చేసే విమర్శను ప్రభావితం చేయరాదు. విమర్శకుడు కవి కానవసరం లేదు. కథలు రాయనవసరం లేదు.

ఈ సందర్భంగా అర్జెంటీనా కవి Borges గురించి తెలుసుకోవడం మనకు లాభిస్తుంది. Borges కవి, కథకుడు వెరసి గొప్ప సమీక్షకుడు ; ఆయన కాఫ్కా రచనలను కొట్టి పారేస్తాడు. అలాగే టాగోర్ కవిత్వంలో రూప పరమైన ఇబ్బందులను ఏకరువు పెడతాడు. కాఫ్కా అభిమానులు కాఫ్కానే విమర్శిస్తున్నావు , రచయితగా నీ స్థాయి ఎంత ?? టాగోర్ అభిమానులు రవీంద్రుడు విశ్వకవి , ఆయన కవితా రూపంలో తప్పులెన్నుతావా ?? అని ప్రశ్నించరు.కారణం , Borges చేస్తున్న సమీక్షకు అతను ఏ పాటి కవి / రచయిత అన్నది అప్రస్తుతం అన్న విషయం సభ్యత గల వారికి తెలుసు. దాన్ని మాటి మాటికి ప్రస్తావించే అప్రస్తుత ప్రసంగులు అవధానంలోలా కాస్త వినోదం పంచగలరు.
సంపాదకులుగా మీ బాధ్యత అప్రస్తుత ప్రసంగాలను అరికట్టడం, చర్చను పక్క దారి పట్టకుండా చేయడం .

@రఘోత్తమరావు కడప:

“ఓ కథ కవితగా మన్నన పొందినపుడు, దేహస్థమైన కవిత ఎందుకు కవిత కాలేదు? దేహమంటే ఎముకలు, నెత్తురేనని చెప్పాడం తాత్వికత కాదా?”
కాదు. అది మెట్ట వేదాంతానికి దగ్గర. దేహమనగా తొమ్మిది రంధ్రాల తోలు తిత్తి. ఈ తరహా రచనలు
చాలా కాలం నుండి ఉన్నాయి. చదువు రాని వారు కూడా వాటిని పాడుకోవడం కద్దు. వాటికి మన వారు పెట్టిన పేరు తత్వాలు . బ్రహ్మం గారు ఆయన శిష్యులు రాసిన తత్వాలు మనకు తెలుసు .కన్యాశుల్కం లో రామప్పంతులు ‘ యేవిటీ అప శగునం పాటా ‘ అని విసుక్కొంటాడు ..తర్వాత అది ఇలా సాగుతుంది.
“కర్రలే చుట్టాలు , కట్టెలే బంధువులు
కన్నతల్లెవరే చిలుకా ??”

చిన్న నాడు నేను విన్న ఒక తత్వం.
”
‘గాలి పోతే కట్టే ఒరుగు
కంప దాకే తొండ పరుగు
ఎల్ల పాటులు భంగ పాటుకే
అన్ని దారులు వల్ల కాడికే’ :

ఇవి పాడుకోవడానికి ఉద్దేశించినవి . వీటిలో భాష పట్ల వివేచన జాస్తి. అయోమయం నాస్తి. పురందర దాసు కృతులు నేను విన్నాను. మీరు ఉటంకించిన వాటిలో రెండవది ఈ ‘తత్వ ‘ సంప్రదాయానికి చెందినదే.
ఆధునిక కవిత్వంలో తత్వ మన్న పదం ఈ అర్థంలో మనం వాడటం లేదు. కాబట్టి , అఫ్సర్ కవిత్వాన్ని ఈ గాట కట్టి వేయలేము. అఫ్సర్ అయినా మరెవరయినా తత్వాలు రాసుకుంటే నాకు అభ్యంతరం
లేదు . కారణం , ఆ ప్రక్రియ వేరు. బొల్లోజు బాబా కవిత విషయంలో నేను చెప్పినది ఇదే , ‘narrative poem ‘ అది అనగా కథన కవిత. దాన్ని విమర్శించ వస్తే , ఆ విషయాన్ని గుర్తించి విమర్శించాలి.
వ్యాధి నిదానం చేసే వైద్యుడు నాడీ లక్షణాలను బట్టి ముందు వ్యాధి నిర్ధారణ చేయాలి . ఆ తర్వాత
మొదలవుతుంది చికిత్స. విమర్శకుడు ప్రక్రియను గుర్తించడంలో తబ్బిబ్బు కారాదు. నేటికాలపు
కవులు రాస్తున్న ఆధునిక కవిత్వాలు , వీధి చివర పాడుకునే తత్వాలు ఒకటి కావు. ప్రక్రియలు వేరు కావున, వాటి వాటి విమర్శలు వేరు. ఈ విషయం మీద ఈ ఎరుక చాలు.

అఫ్సర్ గారి ఊరి చివర కవిత్వ సంకలనాన్ని నేను చదవలేదు. కానీ కొన్ని వ్యాసాల్ని చదివాను. ఇప్పుడు భూషణ్ గారి విమర్శను చదివాను.

నా వరకు – కవిత్వాన్ని ఎలా చదవాలన్న చిక్కుముడికి, ఎలా వ్రాయాలన్న మరో చిక్కుముడి పడుతోంది. ఐతే ఇవన్నీ మేధోపరమైన ప్రకంపనలేనని అనిపిస్తుంది.

అఫ్సర్ కవిత్వంలో తాత్వికత లేమి గురించి సోదాహరణంగా వివరించారు భూషణ్ గారు. చదవడానికి బావుంది.

కవిత్వం అన్నది ఒకే పదమని దానికి ముందు వెనక తగిలించే కొమ్ములు,తోకలు మన బులపాటాలని నేను తెలుసుకున్నది. బొల్లోజు బాబాగారు కొన్ని నెలల క్రితం ముసలిదంపతుల గురించి ఓ కవిత వ్రాసారు. దానికి వ్యాఖ్యానిస్తూ భూషణ్ గారు దాన్నొక కథనాత్మక కవిత అన్నారు.

ఓ కథ కవితగా మన్నన పొందినపుడు, దేహస్థమైన కవిత ఎందుకు కవిత కాలేదు? దేహమంటే ఎముకలు, నెత్తురేనని చెప్పాడం తాత్వికత కాదా?

“భ్రాంతి యెంబ హెబ్బులిగె సిగలు బేడ” (భ్రాంతి అనే పెద్దపులికి చిక్కకు) అని నర్మగర్భంగా చెప్పిన పురందరదాసు “మలమూత్రగళిరువు కీవు క్రిమిగళు, బరియ తొగల మెచ్చి కెడబేడిరో” (మలమూత్రాలు, చీము, క్రిములతో నిండిన ఉత్తి చర్మాన్ని నమ్మి చెడకండి) అని వాచ్యంగా కూడ చెప్పారు.

నావరకూ ఈ రెండూ తాత్వికత నిండిన కవిత్వాలే. మొదటిది బుద్ధివంతులైన సూక్ష్మగ్రాహులకు చెబితే, రెండోది సాధారణ లౌకికులకు చెప్పింది.

అఫ్సర్ ఐనా మరొకరైనా కవిత్వం వ్రాస్తే ఖచ్చితంగా ఓ జనసమూహానికో, భావసారూప్య బంధువులకో ఉద్దేశించబడివుంటుంది. వయ్యక్తిక వేదనల్ని, సామాజిక విషయాల్నీ ఒకే వేదిక మీద చేర్చడానికి ప్రయత్నించడమే “ఊరి చివర”లోని లోపం కావొచ్చు. బహుశ ఇక్కడ పాఠకులు కవిని మీరి పరిణితిని చూపాల్సిన అవసరం ఉంది. కానీ ఛందస్సులో లేని కవిత్వాన్ని, శుద్ఢ వచనాన్ని విడదీయగల “లయ” లేకఫోవడమన్నది ఖచ్చితమైన లోపమే.

మనసు పెట్టి వ్రాసే కవులు లేని కాలంలో కండగల వాక్యం ఒక్కటి దొరికినా చాలునన్నది నావంటి చాతక పాఠకుల కోరిక. “యదృచ్ఛా లాభ సంతృప్తం”

నమస్సులతో…

eyes can’t see what mind donot know-mitrulu bhooshan gaari vishleshana alaa vundhi.ayinaa afsargaari kavitvaanni chadivi vishleshana raasi -mee vishleshanatho aayana kavitvaniki vanne thecchinanduku kruthagnathalatho ,vadrangipitta abhipraayamtho ekeebhavistoo….

భూషణ్ గారండి

ఈ క్రింది మీ కవితలో కవిత్వం పాలెంతో మీ నేటికాలపు కవిత్వం తీరుతెన్నుల బెంచ్ మార్క్ ప్రకారం వివరిస్తే ధన్యులమౌతాము. బహుశా ఊరి చివరలో ఎందుకు కవిత్వం లేదో కూడా మాకు అప్పుడు విశదమౌతుంది.

__________

నాకోసం నా ప్రియురాలు

పెరటిమొక్కలకు నీళ్ళు పోస్తూ
అదిలిస్తూ కాకులను
పదునెక్కే ఎండలో

నాకోసం నా ప్రియురాలు
ఎదురు చూస్తుంది

ముదురునీలపు ఆకాశం
వెదురు పొదల గలగల
కదిలే లాంతరు నీడలు

నాకోసం నా ప్రియురాలు
ఎదురు చూస్తుంది

నదీ తీరాన
మృదువైన చేతులతో
ఇసుకగూళ్లు కడుతూ

సుదూరపు కొండల నడుమ
కుంకుతున్న సూర్యుడు

నాకోసం నా ప్రియురాలు
ఎదురు చూస్తుంది

@paatakuDu:
మొదలునుండి చివరి దాకా ఏ కవితను తిరగేసినా కనిపించే పదాలు రెండు : దేహం,నెత్తురు వాటి పర్యాయపదాలు (శరీరం,వొళ్ళు;రక్తం).ఇంకా ముందుకు పోతే శవం/మరణం/తెగి(పడటం)

పాఠకుడు అందించిన కవిత , ఈ సంకలనంలోని కవితలతో పోలిస్తే ఎంతో మెరుగైనా , ఇది కూడా నా విశ్లేషణని దాటక పోవడం తమాషా అనిపించింది. దేని గురించి రాసినా కవి శరీరాన్నే అంటి పెట్టుకుని ఉండటం గమినించ దగ్గ విశేషం. ఈ కవితలోనూ , నాలుగవ పంక్తిలో ‘వొళ్ళు’ , ఏడవ లైనులో ‘శరీరం’,
క్రింది నుండి మూడవ లైనులో ‘పై వొంటిని’ కనిపించడం యాదృచ్చికం కాదు.సంతోషించ దగ్గ విషయం
ఒక్కడుగు ముందుకు వేసి స్మశానాలను , శవాలను ప్రవేశ పెట్టక పోవడం.
కవిత్వం predictable గా ఉండి, statistical analysis కి లొంగి పోవడం ఒక రకమైన భావ దారిద్ర్యాన్ని , అనుభవ రాహిత్యాన్ని సూచిస్తుంది.

ఎనిమిదేళ్ళ క్రిందట నేను చేసిన ఆసక్తి గల పాఠకులకోసం ఇస్తున్నాను. తెలుగులో కవిత్వం దినపత్రికల్లో ప్రచురించడం మొదలైనాక వార్తలకు , కవిత్వానికి మధ్య విభజన చెరిగి ఒక రకమైన వార్తా కవిత్వం మొదలైంది. కవి అనుభవాలకు ప్రత్యామ్నాయంగా వార్తా విశేషాలు చోటు చేసుకొనడంతో కవి జర్నలిస్టు వేషం వేసుకొని పాఠకులను హింసించడం మొదలైంది.

పై లింకులో నేను విశ్లేషించిన ఇద్దరు కవులు పూర్వాశ్రమంలో వార్తా రంగానికి చెందిన వారు కావడం
గమనార్హం. అది గమనించే , వారి పుస్తకాలను ఒకే సమీక్షలో ఒదిగించాను.
కవిత్వమంటే బహు క్లుప్తమని, సంక్షిప్తమని గ్రహించి ఆచరించటం తక్షణావసరం. అలాగే ఆవేశాల మీద అదుపు, మాటల్లో పొదుపు కావాలి. ఎవరి అనుభవాల్ని వారు వ్యక్తం చేస్తేనే అందులో నిజాయితీ వుంటుంది; అదే కవిత్వమౌతుంది. మన చుట్టూ ఉన్న జీవితాన్ని నిండుగా అనుభవించి, చెప్పడానికి నిజంగా ఏమైనా మిగిలుంటే, అప్పుడు వ్రాయాలి కవిత్వం.అంతేగాని కవిత్వం వార్తాకథనం కాదు.

కవి, జర్నలిస్టు పగటి వేషాన్ని తుడిచేసుకొని కేవలం కవి శబ్ద వాచ్యుడిగా నిలబడటానికి ఎంతో ధైర్యం కావాలి. అది మన వర్తమాన తెలుగు సాహిత్యంలో చాలా మంది కవులకు లేదని వారి కవిత్వాలను చూస్తే అర్థమవుతుంది. సద్దాం హుస్సేన్ మొదలుకొని సందులో గొడవ దాకా సకల వార్తలు మనకు కవితా వస్తువులే. మనం అక్షేపిస్తే , ఉద్యమ స్వరాలను అవమానిస్తున్నారు, జీవితం రాజకీయాతీతం కాదు అన్న మేక పోతు గాంభీర్యం; చాలా హాస్యాస్పదంగా తయారైంది సాహిత్య వాతావరణం.

నాకు అర్థం కాని ప్రశ్న ఈ గొడవలన్నీ కవిత్వంలోకే దిగబడాలా ?? వచనము (వ్యాసం) గొడ్డు
పోయిందా ?? అంటే అవుననే సమాధానం. ధర్మారావుగారు సెలవి చ్చినట్టు ‘వచనం రాకే వచన కవిత్వం ‘.

దశాబ్ద కాలంలో అఫ్సర్ కవిత్వంలో గుణాత్మక మైన మార్పు కనిపించక పోవడంతో నేను ఆరేడు నెలల క్రిందట రాసిన విపుల విమర్శలో కేవలం మొదటి పుట ఈ సమీక్ష. మొత్తం విమర్శను వీలు వెంబడి ప్రకటిస్తాను.

Please watch
http://bookofstaterecords.com/
for the greatness of telugu people.