పరమహంస యోగానంద ఆత్మకథతో నా కథ

స్వామి పరమహంస యోగానంద ఆత్మకథ “ఒక యోగి ఆత్మకథ” అని తెలుగులోనూ, “Autobiography of a Yogi” అని ఇంగ్లీషులోనూ, ఇంకా ఇతర పేర్లతో ప్రపంచంలోని అనేక భాషల్లోనూ పేరుపొందింది. ఈ వ్యాసం ఆ పుస్తకం గురించి కన్నా ఆ పుస్తకంతో నా interactions గురించిన ఆత్మకథ అనుకోవాలేమో. పుస్తకం గురించిన సంక్షిప్త పరిచయాన్ని ఆశించేవారు ఇక్కడే ఆపేస్తే నయం అనుకుంటాను!

నాకు ఊహ తెలిసిన నాటి నుండి, పుస్తకాల పైన ఉన్న పేర్లను చదవగలిగే నాటి నుండి, మా ఇంట్లో నేను రెండు భాషల్లోనూ చూస్తూ వచ్చిన పుస్తకం ఈ “Autobiography of a Yogi”. ఇంకా అలాంటివన్నీ అర్థం కాని వయసులో సైతం ఏదో ఒకటీ అరా పేజీలు చదివాను ఇందులోంచి. అయితే, కొంచెం ఊహ తెలిశాక ఇందులో చదివిన కొన్ని కథలు భలే ఆకట్టుకున్నాయి నన్ను. మా‌ఇంట్లో ఉన్న పుస్తకంలో “చనిపోవడానికి మూడు రోజుల ముందు” అంటూ ఒక యోగానంద ఫొటో ఉండేది. ఆ ఫొటోలో ఆయన నవ్వు అలా నా మనసులో నాటుకు పోయింది. కొన్నాళ్ళు భయపెట్టేది కూడా! ఏళ్ళు గడిచాక, ఆ పుస్తకాన్ని ఎప్పుడూ శ్రద్ధగా చదవకపోయినా, ఇలా ఒకటీ అరా కథలు చదవడం మానలేదు. మా నాన్న ఆ పుస్తకం ఆయన్ని చాలా ప్రభావితం చేసిందని చెప్పేవారు – అదో కారణం దాని గురించి నా sustained curiosityకి.

సరే, నా కథలో కాస్త ముందుకెళితే, ఇంజనీరింగ్ చదువులో నా సీనియర్ ఒకతను ఈ పుస్తకం గురించి ఒకటే తెగ చెప్పేవాడు – అయితే, అతని కారణం వేరు. “ఆ పుస్తకంలో ఇంగ్లీషు గొప్పగా ఉంటుంది. సంక్లిష్టమైన ఆధ్యాత్మిక అనుభవాల గురించి కూడా చక్కటి భాషలో స్పష్టంగా రాస్తాడు ఆయన. భాష మెరుగుపరుచుకోడానికి నాకది చాలా పనికొచ్చింది” అనేవాడు. నేనప్పటికి పేజీలు తిరగేసినది తెలుగు అనువాదం మాత్రమే. ఇదిలా ఉండగా, మరొక సంఘటన ఆ పుస్తకాన్ని కొంచెం సీరియస్ గా చదివేలా పురికొల్పింది. అది రజనీకాంత్ “బాబా” సినిమా చూడ్డం. మొదటి సగాన్ని సినిమా రిలీజైన చాన్నాళ్ళకి టీవీలో చూడగానే, “అరె, ఇందులో కొన్ని కథలు అచ్చు ఆ పుస్తకంలో లాగానే ఉన్నాయే!” అనుకుని, మళ్ళీ‌ ఆ పుస్తకం చదవడం మొదలుపెట్టాను. మళ్ళీ అవీ ఇవీ కొన్ని అధ్యాయాలు చదివి ఆపేశాను. అడపాదడపా బుక్ ఫెయిర్లలో “Yogada Satsanga Society” వారి స్టాల్ చూసి ఈ పుస్తకాన్ని తల్చుకోడం మినహా మళ్ళీ కొన్నాళ్ళ పాటు దాన్ని తాకలేదు. ఇలా ఇన్నిసార్లు మొదలుపెట్టి ఆపడానికి కారణాలు ఏవైనా, పుస్తకం ఆసక్తికరంగా లేకపోవడం మట్టుకు కాదు.

గత ఏడాది ఒక కాంఫరెంసుకని 2013లో బల్గేరియా దేశ రాజధాని సోఫియా వెళ్ళాను. మన అబిడ్స్ లాగా అక్కడా ఓ సెకండ్ హ్యాండ్ పుస్తకాల వీథి ఉంది. అక్కడ తిరుగుతున్నప్పుడు ఈ పుస్తకం తాలూకా బల్గేరియన్ అనువాదం కనబడ్డది! అది చూశాక, ఆ సమయంలో నాకున్న ఆసక్తుల మూలాన, ఈ పుస్తకాన్ని చదువుతున్న ఓ స్నేహితుడు పదే పదే ప్రస్తావిస్తున్నందువల్ల కూడా, ఈసారి ఆంగ్లంలో ఈ పుస్తకం చదవడం మొదలుపెట్టి దాదాపు పూర్తి చేసేసాను. చదివినంతలో బాగా ఆకట్టుకుంది. నాకాట్టే‌మతవిశ్వాసాలూ అవీ లేకపోయినా, నేను ఊహించుకోలేనంత అద్భుతమైన అనుభవాలను ఆ పుస్తకంలో వివరించినా, ఆట్టే పక్కన పెట్టేయబుద్ధి కాలేదు. గత ఏడాది కాలంలో మళ్ళీ అప్పుడప్పుడూ ఓ పేజీ, ఓ‌ ఛాప్టర్ అనుకుంటూ చదువుతూ ఉండగా, మొన్నీమధ్యే మరో ప్రయాణంలో ఆ పుస్తకం తెరిచి, ఈసారి పూర్తిగా చదివేశాను ! అలా, ఈ పుస్తకంతో నా అనుబంధం దాదాపు నా వయసంత ఉందన్నమాట ఇపుడు!!

అన్నిసార్లు దాని వైపుకి పోవడానికి కారణమేమిటి? అంటే ఈ పుస్తకంలో నన్ను ఆకట్టుకున్న విషయాలు:
౧. రచయిత ఇక్కడ వర్ణించిన అనుభవాలు, తాను కలిసిన భారతీయ, పాశ్చాత్య యోగుల గురించిన కథలు. ఆయన సొంత కథకన్నా ఇవి నన్ను చాలా ఆకట్టుకున్నాయి. నమ్మశక్యం కానంత అద్భుతంగా అనిపించాయి వీటిలో చాలా సంగతులు. కానీ, సృష్టిలోని అనేక అనుభవాలలో నేను చూసిందెంతని? అనుకున్నాను. నాకు తెలియని, అర్థంకానివన్నీ ట్రాష్ అనేసుకోలేక.
౨. వాళ్ళ గురు-శిష్య పరంపర గురించిన కథలు కూడా నాలో కుతూహలాన్ని రేకెత్తించాయి ఆ సంప్రదాయాలపై. అలాగే దేశీ,విదేశీ యోగుల జీవితాలు, వాటి గురించిన కథల గురించి ఆసక్తి కలిగింది. ఈసారి దేశం వెళ్ళినపుడు మా నాన్న పుస్తకాల అరను తవ్వాలని నిర్ణయించుకున్నాను.
౩. నా సీనియర్ ఇదివరలో అన్నట్లు – ఇందులో వాడిన భాష. కొన్ని చోట్ల అయితే, ఇలాంటి వైయక్తికమైన ఆధ్యాత్మిక అనుభవాల గురించి ఇంత స్పష్టమైన భాషలో రాయొచ్చా! అని ఆశ్చర్యపోయాను నేను. (నాకు మామూలు వలపు,వగపు,నవ్వు,ఏడుపు వంటి భావాలకే “ఏమైంది?” అంటే చెప్పడానికి మాటలు రావు లెండి చాలా సందర్భాల్లో!!). భాషా పరంగా ఈ ఆధ్యాత్మికఅంశాలపైన నేను చదివిన కొద్దిపాటి పుస్తకాలతో పోలిస్తే ఈ పుస్తకం చాలా బాగుంది.
౪. ఆ క్రియాయోగ ప్రక్రియ గురించి, దాని వల్ల కలిగే ప్రయోజనాల గురించి వర్ణించిన విధానంలో కనబడ్డ passion.
౫. ఇవన్నీ అటు పెట్టినా కూడా, బోరు కొట్టకుండా సాగుతుంది పుస్తకం చివరి దాకా. కథనం లో ఆ పట్టు ఉంది.

ముందే చెప్పినట్లు, ఈ వ్యాసం పుస్తకం గురించి కాదు, నా గురించే. నా దృష్టిలో నేను చదివిన గొప్ప పుస్తకాల్లో ఇదీ ఒకటి. పైగా, పుస్తకం నన్ను తన దగ్గరికి మళ్ళీ మళ్ళీ రప్పించి మరీ చదివించిందాయె!! భారతీయ యోగుల దైనందిన జీవితం గురించి, వాళ్ళకి కలిగే అనుభవాల గురించి కుతూహలం ఉంటే, ఈ పుస్తకం ఆసక్తికరంగా అనిపించవచ్చు అని నా అభిప్రాయం. మత విశ్వాసాలతో, వాటి లేమితో సంబంధంలేకుండా కొంచెం open-mind ఉంటే కూడా పుస్తకం చదవ ప్రయత్నించవచ్చని కూడా నా అభిప్రాయం. ఈ పుస్తకం గురించిన ప్రశంసలు, అలాగే విమర్శలు అంతర్జాలంలో విరివిగా లభ్యం. “Stripping the Gurus” అన్న ఈ-పుస్తకంలో ఈ పుస్తకంపై/యోగానందపై వచ్చిన విమర్శ ఒక్కటి మటుకు నేను కొంచెం ఆసక్తితో చదివాను. ఇంతకుమించి ఈ పుస్తకం నేపథ్యం గురించి, యోగానంద జీవితం గురించి, ఇతరత్రా లోగుట్టుల గురించి నాకేమీ తెలియదు.

ఈ పుస్తకం ప్రాజెక్ట్ గూటెంబర్గ్ లో ఉచితంగా చదివేందుకు లభ్యం.